آبنما

آبنما یکی از اجزای معماری ایرانی به ویژه در طرح باغ ایرانی بوده‌است. آب‌نماها در شهرها نمادی از رودها و چشمه سارها و نهرهای روان در دل دشت‌ها و جنگل‌ها و بیابان‌ها هستند، همچنین آب‌نماها با ایجاد چشم‌اندازی زیبا و دل‌انگیز همراه با آوای خوش فراز و فرود مایع زندگی انسان (آب) می‌توانند در یک لحظه تمام رفتارهای بد روانی را از دل و جان شهروندان و رهگذران زدوده و به جای آن سرخوشی و شور و هیجان و شادی و آرامش را جایگزین خشم و اندوه و نگرانی و دلواپسی شهروندان و رهگذران نمایند، از این رو امروزه در سراسر پهنه بسیاری از شهرهای پیشرفته کشورهای دنیا آبنماهایی ساخته شده از برای ایجاد شور و شادی و آرامش شهروندان، در دهه‌های گذشته به ویژه از سالیان دهه‌های ۲۰ تا ۶۰ خورشیدی بیشتر میدان‌ها و پارک‌های شهرهای ایران دارای آب‌نما شده بودند که از جمله می‌توان به آب‌نماهای فریبنده بسیاری از میدان‌های پایتخت ایران اشاره نمود، آب‌نماهای میدان آزادی، ولیعصر، صادقیه، پارک شهر و… همچنین میدان فلکه آب مشهد و فلکه دانشگاه تبریز و میدان نماز شهرری و دیگر نقاط شهرهای کشور، ولی به فرنودی ناپسند ادامه ساخت آب‌نما در شهرهای ایران از میانه‌های دهه ۶۰ خورشیدی دچار ایستایی شد و هم اینک بسیاری از آب‌نماهای دیرینه کلانشهرهای کشور زدوده و نابود شده‌اند که در این‌باره می‌توان به نابودسازی آب‌نمای بزرگ میدان ولیعصر تهران و فلکه دانشگاه تبریز اشاره نمود که در پی راه اندازی ایستگاه ترن شهری (مترو) از میان برداسته شدند.

آب‌نما و استخر در باغ‌های ایران یکی از ضروری‌ترین عناصر ایجاد باغ بوده‌است. استخر باغ‌های قدیمی دارای عمق زیاد و چندین فواره بوده‌اند از جمله استخر باغ بزرگ هزار جریب که در دوره صفویه در اصفهان احداث شد و پانصد فواره داشت.

آبنما در فرهنگ ایرانی

آبنما دریاچه بوستان جوان قم

در ایران باستان آب پیام‌آور روشنایی و پاکی به‌شمار می‌رفت و از ارزش زیادی برخوردار بود. شاید به علت اینکه ایران کشوری کم‌آب بوده، این مایع حیاتی بین ایشان قدر و منزلتی والا داشته‌است. آب در نزد ایرانیان نه تنها برای رفع نیازها مورد استفاده قرار می‌گرفته، بلکه از لحاظ معنوی و روحی نیز تأثیر بسیاری داشته‌است. آب با قابلیت‌های مختلف خود مانند حیات، تازگی، درخشندگی، پاکیزگی، رونق و رواج روشنایی، سکون و آرامش و تحرک، احساس‌های متفاوت در روح و روان انسان گذارده‌است. به همین دلیل همواره در مکان‌هایی که ساخته دست بشر هستند، به صورت‌های مختلف برای خود جا باز کرده‌است. این مسئله در رابطه با مکان‌هایی مانند پارک یا باغ بیشتر چشمگیر است. زیرا عنصر آب به عنوان یکی از زیباترین زمینه‌های دید و یکی از موارد تکمیلی فضای سبز مورد استفاده قرار می‌گیرد. البته در این مکان‌ها وجود آب برای پاکیزگی محل و آبیاری درختان و گل‌ها یا استفاده برای سرویس‌های بهداشتی، ضروری و پراهمیت است.

آبنما در باغ‌های ایرانی

در سده‌های گذشته ایرانیان باغ‌ها را بیشتر در زمین‌های شیب‌دار احداث می‌کردند و با ایجاد پلکان در مسیر آب، جریان ملایم آب، تند و پر سر و صدا می‌شد.

اصلی‌ترین عاملی که همواره به باغ‌های ایرانی حیات می‌بخشید، آب جاری بود که در چهارباغ‌ها، جویبارها و جوی‌های کم‌شیب و مارپیچی به حرکت درمی‌آمد و هوای باغ را مطبوع و دلپذیر می‌ساخت. در باغ‌های تزیینی که به حوض‌ها می‌پیوست، جدول‌ها معمولاً با سنگ و آجر ساخته می‌شد. در کف آب‌نماها و بیشتر جاهایی که آب در جریان بود، اغلب تخته سنگی با تراش سفیدرنگ یا با طرح‌های مختلف کار می‌گذاشتند که به موج آب، جلوه زیبایی دهد.

باغ‌های قدیمی ایران اغلب در مناطق گرم و خشک و کم‌آب ساخته شده‌اند و دلیل احداث آن‌ها در چنین مناطقی، وجود چشمه‌های طبیعی یا کاریز است.

وسعت هر باغ بستگی به حجم و مقدار آب موجود برای آبیاری آن دارد. باغ‌های شهرهای خشک و کویری به علت گرمی هوا در تابستان، همواره اهمیت خاصی داشته‌اند که از آن جمله باغ‌های کاشان را می‌توان نام برد. باغ فین کاشان که از باغ‌های معروف دوره صفویه، زندیه، قاجاریه و هم‌چنین زمان ما است به علت وفور آب چشمه سلیمانی و حوض و استخر و فواره‌های فراوان و درختان کهنسال و عمارت‌های تاریخی، همواره جزو معرف‌ترین و پرجاذبه‌ترین باغ‌های کشور ما بوده‌است.

در باغ‌های ایرانی، برای ایجاد محیطی آرام، خنک و پرسایه، چاره‌ای جز احداث جوی‌های آب در طول تمام باغ نبوده‌است و معمولاً این جوی‌ها در تقاطع‌ها به حوضچه تبدیل می‌شدند. آب از جوی‌ها که اغلب از حوضخانه عمارت باغ آغاز و در فاصله‌های منظم با استفاده از شیب طبیعی زمین با تکرار آبشارها به داخل حوضچه‌ها روان می‌شد.

آب‌نما که از ضروری‌ترین عناصر ایجاد باغ محسوب می‌شد، بیشتر در مقابل عمارت باغ احداث می‌شد و بعد اصلی آن در جهت طول ساختمان و به شکل‌های مستطیل، مربع، چند ضلعی و دایره بود. گاهی در داخل عمارت‌های باغ‌های قدیمی نیز آب‌نما ساخته می‌شد که در اصطلاح به آن محل، حوضخانه می‌گفتند. ساکنان باغ در روزهای گرم تابستان، به ویژه هنگام نیمروز، در کنار آب‌نما به آسایش می‌پرداختند. یکی از شرکت‌هایی فعال در این زمینه شرکت MWF است که با شیوه‌ای مدرن این هنر را در معماری نوین ایرانی زنده کرده‌است.

آب و روانشناسی

فواره‌ای در خیابان آستانه قم، در ایام ماه محرم که آب آن به صورت نمادین را به رنگ قرمز کرده‌اند.

انسان مجموعه‌ای است پیچیده از روح و ذهن و جسم. همان‌گونه که جسم آدمی به غذا نیازمند است، ذهن و روح او نیز طالب عناصری است که به او آرامش ببخشد. در جامعه شهری که ساختمان‌های بلند و خیابان‌ها و زندگی ماشینی همه جا را احاطه کرده‌است، جلوه‌های زیبایی و هنر، بهترین پناه برای روح خسته و آرامش‌طلب آدمی است.

امروزه در شهرها شاهد عناصری با بافت سخت مثل بتن و … به جای عناصر طبیعی (پوشش گیاهی) هستیم؛ لذا باید با به‌کارگیری عناصری که بافت نرم دارند، گوشه عزلت و زیبایی فراهم کرد تا به روان انسان آرامش بخشید. این مکان‌ها می‌توانند پارک‌ها و باغ‌های شهری باشند. آب یکی از این عناصر به‌شمار می‌رود و چه در حالت سکون و چه در حالت حرکت نوازش دهنده روح انسان است. حرکت و موسیقی آب، در جلوه‌گری بیشتر فضای سبز نقشی در خور توجه دارد. می‌توان آب را به صورت جویبار و چشمه برای نقاط آرام و بی سر و صدا و به صورت آبشار و فواره‌های بزرگ برای نقاط پرازدحام و شلوغ طراحی کرد.

آب و انعکاس

سطح آب ساکن، با انعکاس نور مانند آینه عمل می‌کند و پدیده‌های اطراف خود را با چرخش ۱۸۰ درجه نمایش می‌دهد، هم‌چنین انعکاس پوشش گیاهی در آب و تابش نور خورشید روی گیاهان آبزی موجود روی آب، تصویر زیبایی برای بیننده به وجود می‌آورد. آب در حال حرکت نیز منعکس‌کننده امواج نور در فضاست؛ مانند نوری که از یک جویبار روان روی برگ درختان منعکس می‌شود.

آب و تأثیر آن در کاهش درجه حرارت و افزایش رطوبت

آب در پارک‌ها و باغ‌ها به هر یک از صور مختلف، خود به نحوی در متعادل کردن درجه حرارت هوا، تأمین رطوبت نسبی برای گیاهان و ایجاد طراوت، مؤثر است. مجموعه این عوامل از یکنواختی و خشکی محیط می‌کاهد.

طراحی آب در سبک‌های مختلف

جذابیت آب از دیگر عناصر موجود در پارک بیشتر است. آب‌نما عنصری است که اگر در پارک‌ها خوب و کامل طراحی شود. ترکیب مناسبی ایجاد می‌نماید و اگر به‌طور صحیح مورد استفاده قرار نگیرد. باعث ضایع شدن شیوه طراحی خواهد شد. برای احتراز از بروز چنین مشکلاتی باید با احتیاط عمل کرد.

آب‌نماها را می‌توان به دو صورت منظم یا غیرمنظم طراحی کرد.

منظم (Formal)

منظور از طراحی منظم، دادن شکل کاملاً هندسی به آب‌نماها و آبراهه‌هاست. این نوع آب‌نماها وقتی در یک چشم‌انداز که به شیوه منظم طراحی شده‌است، قرار گیرند، بهترین نمای خود را نشان می‌دهند. اشکال به حالت قرینه و کلاسیک به کار می‌روند. چشمه‌ها و مجسمه‌ها شکل مشخصی دارند و مواد به کار رفته، سنگ و بتن‌های صاف و منظم است. البته از فایبرگلاس هم در اندازه‌های دلخواه و به فرم منظم می‌توان استفاده کرد. آب‌نماهای منظم وقتی که دارای لبه برجسته باشند، جذابیت بیشتری دارند. چرا که نشستن روی لبه برجسته استخر جالب است و از طرفی برای کودکان امنیت دارد. در باغ‌ها و پارک‌های کوچک شهری، بهتر است که آب‌نما به شیوه منظم طراحی شود.

غیرمنظم (Informal)

آب‌نماهای غیرمنظم می‌تواند از اجسام قالب‌ریزی شده و ظروف با اشکال غیرهندسی و خیالی یا سنتی ساخته یا به فرم آزاد با پیروی از آبگیرهای طبیعی طراحی شود. در این صورت آب‌نماها دارای گوشه‌های راست و دیوارهای عمودی و حاشیه‌های منظم و دست‌ساز نیستند. یا دست کم در ظاهر این‌طور به نظر می‌آیند. برای ساخت آنها، بیشتر از سنگ و خاک و گیاهان بومی استفاده می‌شود. برای ایجاد آب‌نماهای طبیعی باید فضای کافی وجود داشته باشد. پس از مشخص شدن سبک طراحی پارک، مساحت و فرم استفاده از آب (جاری — ساکن) تعیین می‌شود. وسعت کل آب بستگی به مساحت پارک و شرایط اقلیمی منطقه دارد.

در مناطقی که آب و هوای خشک دارند، باید پرش آب (فواره، آبشار) بیشتر باشد. در صورتی که برای آب و هوای مرطوب، ریزش و پرش آب حتی‌الامکان باید کمتر شود. در مناطقی مثل تهران بهتر است حدود ۲۵درصد از مساحت کل پارک به آب و آب‌نماها اختصاص داده شود.

برحسب شرایط، توپوگرافی زمین و هدف‌هایی که از ایجاد آب‌نما وجود دارد، اشکال مختلفی از آن ساخته می‌شود. شکل و تعیین محل آب‌نما خود بستگی به موقعیت زمین و هماهنگی با دیگر عوامل باغ، هم‌چنین سلیقه و ابتکار طراح دارد.

استخر

شیرجه در استخر یک باغ خصوصی در دزفول

استخر شنا در باغ‌های خصوصی احداث می‌شود و در پارک‌های عمومی، استخرها نقش آب‌نما را دارند و در بعضی موارد، برای بازی از آن‌ها استفاده می‌شود. مانند استفاده از قایق‌های موتوری و پایی. این‌گونه استخرها در اوایل قرن بیستم به شکل مستطیل، بیضی یا به اشکال هندسی منظم ساخته می‌شدند. در قرن حاضر، در طرح این‌گونه استخرها تجدیدنظرهایی شده و اشکال هندسی نامنظم با خصوصیات بهداشتی بیشتر، تزیینات نوری و تولید امواج در آب، تفنن خاصی را به همراه آورده‌است. به‌طورکلی عمق استخرها برحسب موارد استفاده و سن استفاده‌کنندگان، متغیر است. برای احداث استخر ابتدا مکان مناسبی در نظر گرفته می‌شود. این مکان باید از هر نظر برای بازدیدکنندگان جاذبه داشته باشد. علاوه بر آن روباز و آفتابگیر و حتی‌المقدور کم‌شیب باشد.

آب‌نما

یک آب‌نما نورپردازی شده در قم

حوضچه‌ها یا حوض‌های کم‌عمق که اغلب در آن‌ها فواره‌های متعدد و چراغ‌های رنگین تعبیه می‌شود به آب‌نما معروف هستند. عمق آن‌ها تا ۶۰ سانتی‌متر است و برحسب شکل و فرم طراحی شده، با مصالح ساختمانی مختلف ساخته می‌شوند. گاهی در کناره آن‌ها از لکه‌های گل‌کاری یا جعبه‌های گل استفاده می‌کنند. می‌توان در داخل یا کنار آلاچیق‌ها آبنماهای کوچکی احداث کرد. از سالیان دهه بیست تا واپسین سالهای دهه پنجاه خورشیدی بسیاری از میدان‌های شهرهای بزرگ کشور دارای حوض و استخر مدور همراه با فواره‌های فراوان و آبنماهای طراوت افکن شدند، در بستر میدان‌های اصلی پایتخت (تهران) از دیرباز آبنماهای دل‌انگیزی ساخته شده بود از جمله زیباترین آبنماهای طراحی شده مربوط به میدان ولیعصر تهران بود با فواره‌های بسیار بلندی که از صدها متر آن سو تر نمایان بود یا آبنماهای زیبای واقع در میدان ونک، فلکه صادقیه، میدان آزادی، تجریش، هفت حوض، فلکه بازار دوم نازی‌آباد و.. و… نیز در کنار میدان ولیعصر تهران و در بین بلوار الیزابت (کشاورز) چشمه ساری جاری بوده که آب آن از رودخانه کرج واقع در مرکز تهران سرچشمه می‌گرفته، هم‌اکنون در بین کلانشهرهای توسعه یافته شهر تبریز یکی از فقیرترین شهرهای کشور بلحاظ بودش آبنما در پارکها و میدان‌ها می‌باشد به گونه‌ای که از سال ۱۳۸۸ بنابدلایلی پیچیده و بدستور شهردار وقت در وهله نخست آبنمای فرهنگی‌ترین مکان شهر تبریز (فلکه دانشگاه) زدوده شده و پس از آن تعداد قابل توجهی از میدان‌ها همراه با آبنماهای قدیمی که داشتند نابود شده و هم‌زمان با کوبیده شدن میدان‌های آبنمادار شهر تبریز، استخر میانی و آبنمای دیرپای‌ترین پارک عمومی شهر (باغ گلستان) و دیگر پارکهای تبریز نیز از میان برداشته شد لذا این اقدامات صورت گرفته توسط سازمان شهرداری، هم‌اکنون کلانشهر تبریز را در ردیف فقیرترین شهرهای پیشرفته کشور بلحاظ بودش آبنما قرار داده.

چشمه

با استفاده از خصوصیات طبیعی، چشمه‌هایی را در پارک‌ها و باغ‌هایی که به شیوه طبیعی و کلاسیک احداث شده‌اند، طراحی می‌کنند. ایجاد چشمه‌های کوچک به‌طور مصنوعی به نحوی به لطافت و زیبایی فضای پارک می‌افزاید.

در صورت امکان مسیر و حرکت آب را به صورت کانال‌های زیرزمینی درمی‌آورند تا از یک نقطه به صورت مظهر ظاهر شود. حوضچه کوچکی نیز در کنار مظهر ایجاد می‌کنند تا حالت طبیعی به چشمه بدهند. چشمه‌ها را باید با توجه به انواع طبیعی آن، با جریان تند یا ملایم، با در نظر گرفتن وضع توپوگرافی زمین با سرعت کم یا زیاد آب طراحی کرد.

برکه‌ها یا باغچه‌های آبی

احداث برکه بر تلطیف هوای پارک و زیبایی آن بسیار مؤثر است. برکه به اشکال منظم و غیرمنظم با اعماق مختلف در نزدیکی منطقه جنگل‌کاری، در وسط پارک یا در کنار سطوح گل‌کاری وسیع ساخته می‌شود. برای این منظور در قطعه موردنظر خاک‌برداری‌هایی با اعماق مختلف و اشکال نزدیک به حالت طبیعی انجام می‌دهند. برای تأمین آب برکه از کانال‌هایی آب را به آن وارد می‌کنند که این کانال‌ها می‌توانند جنبه تزیینی داشته باشند و به صورت آبشار و جویبار طراحی شوند. در برکه‌ها ضمن اینکه آب راکد است متحرک هم هست تا گیاهان از موهبت طبیعی ساخته شده به دست بشر برخوردار شوند. گیاهانی که در داخل یا نزدیک برکه کاشته می‌شوند باید با خطوط و گل‌های تزیینی منطقه هماهنگی داشته باشند.

گیاهان آبزی، با اشکال متنوع و رنگ سبز برگ‌های خود، مناظر زنده‌ای به باغچه‌های آبی داده و به آن حالت طبیعی می‌دهند. مهم‌ترین خاصیتی که گیاهان آبزی در باغچه‌های آبی دارند، تولید اکسیژن و افزایش رطوبت هواست که در خنک کردن هوای منطقه نقش مهمی دارد. گیاهانی نظیر آلاله آبی و نیلوفر آبی با برگ‌های خود سطح آب را می‌پوشانند و ایجاد سایه می‌کنند که به خودی خود باعث می‌شود آب در فصل تابستان زود گرم نشود.

آبشار و جویبار

آبشارها و جویبارهای طبیعی همیشه برای مردم جذابیت خاصی داشته‌اند. امروز طراحان توانسته‌اند با الهام از زیبایی‌های طبیعی و از جمله آبشارها و جویبارها، در پارک‌ها و باغ‌ها گوشه‌هایی از طبیعت را تا حد امکان بیافرینند. ارزش وجودی آن‌ها به جنبه‌های زیبایی‌شناسی آن‌ها محدود نمی‌شود، بلکه در تلطیف هوا و مطبوع ساختن فضا موثرند. جویبار را می‌توان طوری طراحی کرد که دو عمل آبیاری و حرکت آب هم‌زمان انجام شود.

فواره‌ها

فواره‌ای در مکزیک

فواره تنها نمایشی از زیبایی آب نیست، بلکه در روزهای خشک و گرم تابستان، رطوبت هوا را افزایش می‌دهد و فضای دلپذیری فراهم می‌سازد. خلاف تصور همگان، فواره‌ها الزاماً مصرف‌کننده آب نیستند. می‌توان به وسیله یک پمپ شناور، آب استخر یا حوضچه را به گردش درآورد. فواره‌ها به سه گروه اصلی تقسیم می‌شوند:

1. فواره‌های پرتابی Spray
2. فواره‌های ریزشی Spill
3. فواره‌های جهنده Splash

در مناطقی که در معرض وزش باد قرار دارند، استفاده از فواره‌های کوتاه و نیرومند مناسب‌تر است. ارتفاع فواره‌ها نباید بیش از فاصله منبع فواره تا لبه استخر باشد. بر پایه یک قانون تجربی، قطر استخر یا حوضچه آب، باید دست کم دو برابر ارتفاع آب فواره باشد. اگر سر فواره‌ها پایین‌تر از سطح آب تعبیه شود، زیبایی بیشتری دارد. مگر اینکه از اشکال و مجسمه‌های خاصی برای ایجاد فواره استفاده شود.

برای نمایش فواره‌ها در شب از چراغ‌هایی در زیر محل ریزش آب استفاده می‌کنند که بایستی با اصول نورپردازی در آب مطابقت داشته باشد. تابش نور از پایین به بالا و تنظیم میزان آن، باعث انعکاس حرکات آب در محوطه اطراف و روی شاخ و برگ گیاهان می‌شود و زیبایی خاصی به محیط می‌بخشد. در صورت وجود گیاهان آبزی یا ماهی در استخر، باید در نصب فواره‌ها دقت شود. برای نیلوفرهای آبی تلاطم سنگین آب مضر خواهد بود. اما اکسیژن فراوان حاصل از آب فواره‌های بلند برای ماهی‌ها مفید و مطلوب است.

دسته‌بندی آبنما

آبنما مستقر (static fountain): از ساده‌ترین نوع آبنما می‌باشد که فقط یک حرکت را ایجاد می‌کند و به وسیله پمپ راه اندازی می‌شود. پایه آبنمای مستقر فواره‌ها می‌باشد که می‌توان بر اساس محیط پیرامونی طراحی و اجرا شود.

آبنما غیر مستقر (Animated fountain): آبنمای غیر مستقر بر پایه حرکت آب است که با توجه به تکنولوژی‌های اخیر می‌توان به صورت الکتریکی و مکانیکی ساخته شود. حرکت برگشت آب در این نوع آبنما قابل کنترل نیست.

آبنمای صخره ای

انواع آبنمای صخره ای و سنگی (سنگ های لاشه ای، ورقه ای، پوکه معدنی) جهت استفاده در سفره خانه ها، مراکز تفریحی، آب نما منازل مسکونی، آب نمای باغ ها که متوان از آب نما به صورت سنگ های طبیعی و یا آبنمایی با صخره سازی مصنوعی و به صورت سیمانی استفاده نمود.

ابنما صخره ای یا سنگی از جنس سنگ های کوهی طبیعی (سنگ های لاشه ای، ورقه ای، پوکه های معدنی، قلوه سنگ و …) و صخره سازی مصنوعی (سیمانی) می باشند که قابلیت ترکیب پذیری با یکدیکر را نیز دارا می باشند.

آبشار صخره ای

اگر فضای منزل شما دارای حیاط است، می توانید آن را با تعریف آبشار به یک محیط خارق العاده تبدیل کنید. این قبیل آبشار های صخره ای از جنس سنگ های کوهی طبیعی (سنگ های لاشه ای، ورقه ای، پوکه های معدنی و …)و صخره سازی مصنوعی(سیمانی) می باشند که قابلیت ترکیب پذیری با یکدیکر را نیز دارا می باشند. سنگ و صخره و کوه یکی از جذابترین عناصر طبیعت هستند که توانسته اند در دکوراسیونها راه پیدا کنند. شما می توانید بصورت مصنوعی هرگونه سنگ را درحد طبیعی آن بسازید و از تماشای آن لذت ببرید .

آبنمای دیواری

همان طور که از نام آبنمای دیواری پیداست این آبنما و نازل های مربوط به آن روی دیوار به کار برده می شود و این دیوار می تواند خود جنبه تزئینی داشته باشد و دارای طرح و ایده ای مخصوص به آبنما باشد. آبنمای دیواری ممکن است به صورت اب نمای دیواری، پرده ای ساخته شود. در این صورت وقتی دیوار و حفره های خروجی آب را ایجاد کردیم، آب خروجی را به صورت پر فشار از حفره ها خارج کرده که با این روش پرده ای زیبا از آب نمایان می شود. آبنما های دیواری برای فضاهایی مثل استخر، روف گاردن، لابی هتل ها و رستوران ها، ویلا ها، ساختمان اداری و تجاری و … مناسب هستند.

آبنمای موزیکال

یکی از زیباترین و رویایی ترین آبنماهایی است که امروزه مطرح شده است و به راستی با عظمت و هماهنگی خود هر بیننده ای را مسحور میکند. در آبنمای موزیکال آنچه مهم است حرکات موزون آب با صوتی است که پخش می شود و این صوت هر صدایی می تواند باشد مانند صدای اذان و قرآن، موسیقی آرام یا هر گونه موسیقی کوبنده و تند و یا افکت های صداهای مختلف.

در گذشته برای این نوع آبنماها هر موسیقی به صورت جداگانه برنامه نویسی می شد تا حرکات آب با موسیقی مطابقت داشته باشد اما در تکنولوژی جدید برنامه نویسی ها دقیق تر و کلی تر شده است به طوری که حرکت آب با هر موسیقی خود را به درستی تطبیق می دهد و نیازی به برنامه نویسی جداگانه برای هر نوع موسیقی خاص نیست. در این نوع آبنما باید موارد ذیل به دقت برنامه ریزی شوند:

• امکان ترکیب صدها حالت مختلف آب با صدها رنگ مختلف به صورت اتوماتیک و دستی
• هم نوایی هوشمند با ضرب، موسیقی و نور(اصطلاحا رقص آب و نور)
• تنظیم هوشمند الگوی آب بر اساس سرعت و جهت وزش باد
• خطایابی هوشمند به منظور کاهش هزینه های نگهداری
• پیش بینی لازم به منظور حذف خطرات ناشی از برق گرفتگی
• در نظر گرفتن اصل وجودی آبنما و معماری پایدار به منظور کاهش دمای محیط (جهت نورپردازی نازل ها IP68-استفاده از پروژکتورهای ضد آب)

آبنما شیشه ای

آبنمای شیشه ای طراحی نوینی از ترکیب آب و نور و شیشه می باشد که جهت استفاده در محیط های داخلی اداری، تجاری و مسکونی بسیار مناسب می باشد. آبنمای شیشه ای با توجه به دکوراسیون محل اجرا در قابهای استیل، چوبی، سنگی و … قابل اجرا می باشد. اساس طراحی این نوع آبنما بر اساس حرکت جریان آب بر روی شیشه می باشد.

آبنمای مدرن

آبنمای مدرن با ایجاد صدای دلنشین آب به همراه ترکیبی متناسب با نور، بهره گیری از دکوراسیونی مدرن در گوشه ای از محل کار و یا زندگی شما را مسیر میسازد. در طراحی این قبیل آبنماها هیچگونه آبریزش به بیرون مخزن را مشاهده نخواهید کرد. همچنین مخزن آبنماها صد در صد آب بند بوده و هیچگونه امکان نشت آب وجود ندارد.

آبنما مدرن فارغ از نوع ساخت، در واقع حرکت آب به شکل هدایت شده و هوشمندانه است. طراحی آبنمای مدرن می تواند به صورت موزیکال، هوشمند، شیشه ای، حبابی، فواره ای و … باشد که با توجه به سلیقه افراد و در نظر گرفتن محدودیت ها، یکی از انواع این نوع آبنماها، طراحی و اجرا خواهد شد.

آبنمای باغی

ایرانیان باستان در قرون وسطی سیستم توضیع آب داشتند که سبب می شد در کاخ ها و باغ های خود آبنما های بسیار زیاد و زیبایی را تعبیه کنند آب توسط لوله به منابعی که بالاتر از آبنما ی مورد نظر قرار میگرفت و باعث میشد که آب با سرعت بیشتری به سمت آبنما وارد شود. یکی از آبنماهای زیبای ایرانی را میتوان آبنما ی باغ فین نام برد که قدمت بالایی دارد.

ایران یکی از قدیمی ترین کشورهایی است که از آبنما استفاده کرده و می کند و امروزه در میادین و باغ ها و اماکن های عمومی و تفریحی حتی درمانی، آبنماهای زیادی قابل مشاهده می باشد.

آبنما کلاسیک

این آبنماها تمامی زیباییهای یک آبنمای موزیکال را دارد ولی به لحاظ محدودیت‏های مکانی، فاقد موسیقی می باشد. مکان استفاده این نوع آبنما بیشتر در اماکن مذهبی یا مکانهای عمومی که پخش موسیقی در آنها امکان پذیر نیست، می باشد.حرکات موزون و رقص نور در آب جذابیت زیادی را به این آبنماها می‏ بخشد. این آبنما‏ها هم در روز و هم در شب مخاطبان خاص خود را دارند.

از این نوع آبنما یا در اصطلاح عام، فواره، می توان در مکان های مختلفی از جمله میادین شهری، پارک ها، لچکی های چهاراه ها، هتل ها، رستوران ها، استخرها و حتی منازل استفاده نمود. درکل آبنما کلاسیک را می توان در اغلب مکان ها استفاده کرد. ویژگی اصلی آن علاوه بر زیبایی، قیمت ساخت مناسب آن میباشد که به کارفرما این امکان را می دهد که با صرف هزینه ای مقرون به صرفه تر فضای خود را با کمک فواره ها و آبنماهای کلاسیک زیبا و دلنشین تر کند.

آبنمای خانگی

هنگام خرید آبنمای خانگی مهمترین نکته ای که باید توجه داشته باشید، ساکت بودن موتور آبنما است. در هنگام خرید ابنما حتما از بی صدا بودن موتور آبنما و قابلیت تعمیر و نظافت آن اطمینان حاصل کنید. در حال حاضر در بازار بسیاری از نمونه های بی کیفیت و پر سروصدا وجود دارند که از لحاظ طول عمر نیز به هیچ عنوان مناسب نیستند و بعداز مدت کوتاهی کار کردن نیاز به تعمیر پیدا می کنند.

اصولاً بهترین جا جهت قرار دادن آبنمای خانگی در ضلع شرقی، جنوب شرقی، و شمال خانه است. سعی کنید از قرار دادن آبنما در مناطقی نزدیک به شومینه که محل تسلط آتش بر محیط است جدا خودداری نمائید. همچنین اتاق خواب هم به هیچ عنوان مکان مناسبی برای قرار دادن آبنما نخواهد بود. حتی اگر اتاق خوابتان در بخش های شرق، جنوب شرقی و شمال خانه است از قرار دادن آبنما در اتاق خواب خودداری نمائید.

 

منابع : ویکی پدیا

نگین آذین

سورن بام

•